مرکز تحقیقات پزشکی از راه دور

تشخیص از راه دور :
در این نوع از مشاوره، طبق تعریف ارائه شده در بالا، از پزشک مرکز تخصصی جهت رسیدن به تشخیص صحیح کمک گرفته می شود. در این مرحله معمولا علی رغم درمان های انجام شده هنوز بیماری رفع نشده و تشخیص مورد سوال است و یا تصمیم به اعزام بیمار گرفته شده و به علت تردید در تشخیص و یا تعدد ضایعات و تردید در اولویت درمانی، سرویس هدف نامشخص است. لذا با انجام مشاوره تشخیص اولیه گذاشته شده و بیمار به سرویس مربوطه در بیمارستان تحت پوشش اعزام می شود. در طی انجام این مشاوره گاه توصیه های درمانی جهت ایجاد شرایط با ثبات در بیمار از سوی پزشک متخصص ارائه می شود که اجرای آن لازم است.

افراد مشاوره کننده:

در این نوع از مشاوره پزشک متخصص رشته مشابه و یا متفاوت، پزشک عمومی و یا پرسنل درمانی که تصمیم به اعزام و یا ارجاع بیماری را دارند می توانند درخواست کننده مشاوره باشند.

موضوعات مورد مشاوره:

این نوع مشاوره معمولا در مواردی درخواست می شود که:
1)پزشک متخصص یا عمومی و یا پرسنل درمانی در تشخیص اولیه تردید داشته و لذا نمی توانند درمان لازم را شروع کنند.
2)بعد از انجام درمان هنوز علائم بیماری رفع نشده و تشخیص اولیه مورد سوال است.
3)تصمیم به اعزام یا ارجاع بیمار به مراکز دیگر دارند و هنوز تردید در تشخیص اولیه و لذا سرویس مورد ارجاع وجود دارد.
4)در مواردی به علت تعدد ضایعات تردید در فوریت یکی از آنها وجود دارد.
به عنوان مثال در مواردی که بیمار به علت تصادف دچار ترومای متعدد شده است و علاوه بر ترومای سر که مشکوک به خونریزی داخل مغزی است تروما به شکم نیز داشته و احتمال شکم حاد جراحی نیز مطرح می باشد. بعلاوه این بیمار ترومای متعدد اندام ها نیز داشته و شکستگی یک و یا چند اندام مطرح است. در چنین موردی گاه تصمیم به اعزام بیمار به مرکز ارتوپدی و یا مرکز دارای جراحی اعصاب و جراحی عمومی مورد سوال قرار می گیرد. در چنین حالتی، با توجه به اورژانس بودن شرایط بیمار، تصمیم گیری صحیح می تواند جان بیمار را نجات دهد.

لذا با انجام مشاوره با مرکز تخصصی توصیه های درمانی اولیه صورت گرفته و جهت اعزام بیمار به مرکز مورد نظر تصمیم گرفته می شود. مثال دیگر این نوع مشاوره می تواند در موارد غیراورژانس انجام شود که پزشک متخصص یا عمومی و یا پرسنل درمانی در تشخیص صحیح بیماری تردید داشته و یا پس از درمان های لازم هنوز بیماری بهبود نیافته و لذا به صورت غیراورژانس با یکی از متخصصین که با نوع بیماری مرتبط می باشند مشورت می کنند. در این حالت یا تشخیص مسجل شده و توصیه های درمانی صورت می گیرد و یا بنا به تشخیص متخصص مرکز تخصصی بیمار به مشاوره با متخصص رشته دیگر نیاز دارد که در این حالت پزشک مشورت کننده تصمیم می گیرد که در مورد بیمار مجدداً با متخصص دیگر مشورت کند و یا اینکه بیمار را به متخصص مربوطه ارجاع دهد.

در این نوع از مشاوره هدف رسیدن به تشخیص است و اگر چه پزشک مرکز تخصصی می تواند توصیه های درمانی را انجام دهد ولی ملزم به این کار نمی باشد و در مورد لزوم اجرای دستورات درمانی ارائه شده توسط وی نیز پزشک درخواست کننده مشاوره تصمیم گیرنده است. اطلاعات مورد نیاز جهت انجام مشاوره: جهت انجام هرگونه مشاوره ابتدا فرم درخواست مشاوره و اطلاعات زمینه ای بیمار باید تکمیل شود. اطلاعات لازم شامل اطلاعات دموگرافیک، تاریخچه بیماری، نتایج معاینات و آزمایشات و اقدامات تشخیصی و درمانی انجام شده تاکنون می باشد. با توجه به امکانات الکترونیک موجود در مرکز این اطلاعات می تواند همراه تصویر بیمار به طور زنده و یا عکس، تصاویر رادیولوژی، نوار قلب، اکوکاردیوگرافی، سونوگرافی، تصویر لام خون محیطی یا پاتولوژی می تواند باشد. همچنین ارسال صداهای قلبی و ریوی بیماران در صورت امکان کمک کننده می باشد. در مراکزی که این امکانات وجود ندارد گزارش نوع صداها توسط پزشک مرکز و یا پرسنل مجرب می تواند جایگزین ارسال مستقیم صوت باشد.

نوع مشاوره:

مشاوره می تواند به صورت اورژانس و یا غیراورژانس انجام شود. در نوع اورژانس ارتباط با پزشک مشورت شونده به طور مستقیم برقرار شده و اصوات و تصاویر به طور مستقیم ارسال می شوند و پاسخ به طور همزمان دریافت می شود. در نوع غیر اورژانس اطلاعات به مرکز تخصصی ارسال شده و در ظرف مدت 24 ساعت توسط پزشک مشورت شونده پاسخ داده می شود و یا با پزشک مورد (real time) صورت درخواست مرکز مشاوره کننده این مشاوره به صورت همزمان نظر انجام می شود. در این نوع از مشاوره امکان حضور بیمار در محل مشاوره و انجام معاینات تکمیلی و برقراری ارتباط مستقیم با او امکان پذیر است.

روند ارسال اطلاعات:

در ابتدای انجام هر مشاوره فرم ها و اطلاعات لازم جمع آوری شده، یک نسخه از آن در مرکز مبداء ثبت شده و سپس ارسال می شود. یک نسخه از کل اطلاعات در مرکز تخصصی نیز ذخیره       می گردد. هرگونه پاسخ به مشاوره چه به صورت همزمان و چه غیر همزمان توسط مرکز تخصصی ثبت و سپس به مرکز مشاوره کننده ارسال می شود. بدیهی است که پاسخ مشاوره توسط        مرکز مشاوره کننده نیز ثبت خواهد شد. به این ترتیب در هر دو مرکز کل اطلاعات جهت استفاده آینده ثبت شده و در دسترس خواهد بود.

مشاوره غیراورژانس:

در هر مرکز مشاوره کننده در هر شیفت کاری یک نفر پرستار مسئول شیفت (سوپروایزر) مسئول راه اندازی سیستم و اطمینان از برقراری ارتباط صحیح با مرکز تخصصی می باشد. لزوم انجام مشاوره در مراکز تحت پوشش با نظر پزشک عمومی (یا متخصص درخواست کننده) مسئول شیفت در بخش و یا اورژانس، مشخص می گردد. در مراکز فاقد پزشک عمومی این مسئولیت بر عهده بالاترین مقام درمانی شیفت مثل سوپروایزر و یا پرستار دوره دیده است. در مرکز تخصصی در هر شیفت کاری یک نفر پرستار مسئول شیفت بخش مراقبت های ویژه مسئولیت راه اندازی، کاربری و دریافت مشاوره ها را بر عهده دارد (با توجه به مستقر بودن تجهیزات در این بخش).

با توجه به غیراورژانس بودن این نوع از مشاوره ها، پرستار مسئول بعد از اطمینان از تکمیل بودن اطلاعات ارسال شده، آنها را در اولین فرصت به پزشک مسئول هماهنگ کننده که معمولا در شیفت کاری صبح حضور دارد تحویل می نماید. پزشک مربوطه بعد از کنترل اطلاعات و اطمینان از تکمیل بودن آن، با توجه به درخواست انجام شده و یا محتوای مشاوره آن را به متخصص مربوطه ارائه و پاسخ آن را دریافت می کند. پاسخ داده شده به مشاوره با نظر پزشک هماهنگ کننده و توسط پرستار مسئول شیفت به مرکز درخواست کننده ارسال می شود. سایر مشاوره ها و پیگیری بیماران بر عهده پزشک هماهنگ کننده خواهد بود.

(Real time) مشاوره اورژانس:

در این نوع مشاوره ارتباط باید به صورت همزمان و زنده برقرار شود. مسئول برقراری ارتباط مثل مورد بالا پرستار دوره دیده و فرد مسئول پاسخ دهی به مشاوره پزشک متخصص مقیم بخش  مراقبت های ویژه بیمارستان دکتر مسیح دانشوری است. در این نوع مشاوره نیز جهت تکمیل بودن پرونده بیماران پر کردن فرم های اطلاعاتی لازم است و مراحل ارسال و دریافت اطلاعات      مشابه مشاوره غیراورژانس انجام می شود.

روند انجام مشاوره:
ابتدا بیماران توسط پزشک مسئول (یا در موارد نبودن پزشک بالاترین مقام درمانگر در هر شیفت) ویزیت شده شرح حال و معاینات به طور کامل و در حد مقدور با توجه به اورژانسی بودن وضعیت انجام شده و سپس فرم مخصوص مشاوره برای هر سرویس تکمیل می گردد. پاسخ آزمایش ها، نوار قلب، عکس رادیولوژی و سایر تصاویر پاراکلینیک به صورت قابل انتقال مبدل می شوند. مشاوره های غیراورژانس به صورت فایل تکمیل شده ابتدا ذخیره شده و سپس برای مرکز تخصصی ارسال می شود. در مرکز تخصصی ضمن ثبت نسخه ای از اطلاعات بیمار پاسخ مکتوب مشاوره تهیه شده، یک نسخه در سوابق ثبت شده و سپس برای مرکز مشاوره کننده ارسال می شود.

در صورت نیاز به ویزیت مستقیم بیمار توسط متخصص و مثلا مشاهده مستقیم ضایعات و یا ظاهر بیمار قرار ملاقات حضوری با مرکز مشاوره کننده گذاشته می شود. موارد اورژانس مشاوره بر اساس فوریت ابتدا به صورت کتبی درخواست شده و مراحل فوق به طور کامل انجام می شوند. در مواردی که شرایط برقراری ارتباط کتبی وجود ندارد برای رسیدگی هر چه سریعتر به وضعیت بیمار ارتباط تنها به صورت تصویر مستقیم برقرار شده و فیلم مشاوره حضوری به صورت دو نسخه در مبدا و مقصد ذخیره می گردد. لازم به ذکر است که بعد از انجام مشاوره و دریافت پاسخ نهایی یک نسخه برگه مشاوره مهر شده توسط پزشک درخواست کننده مشاوره و پاسخ دهنده به مشاوره در هر دو مرکز، جهت انجام امور اداری و مالی، باید نگهداری شود. زمان تبادل برگه ها بین دو مرکز بر اساس تعداد مشاوره های انجام شده از حداقل هر ماه یک بار تا حداکثر هر شش ماه یک بار متغیر خواهد بود.